طاهره شاهی، دبیر حوزه پژوهش اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان البرز در یادداشتی نوشت: گردشگری به عنوان یک پدیده اجتماعی-اقتصادی پیچیده، از جمله پدیده‌های مهم قرن بیستم به شمار می‌رود که به سرعت در قرن جدید نیز ادامه یافته و به سطوح بی‌سابقه‌ای از توسعه و پیشرفت در سطح جهانی رسیده است.

سازمان جهانی گردشگری (UNWTO)، «سیستم مدیریت مقصد گردشگری» (Destination Management System) یا به‌اختصار (DMS) را اینگونه توصیف می‌کند: «مدیریت مقصد گردشگری به معنای مدیریت هماهنگ تمام عناصر تشکیل‌دهنده یک مقصد گردشگری از جمله جاذبه‌ها، امکانات رفاهی، دسترسی‌ها، بازاریابی و نرخ‌گذاری است.»

هدف از مدیریت مقصد گردشگری آن است که اطمینان حاصل شود که گردشگری تأثیر مثبت و خالصی بر یک مقصد دارد و این به معنی بهینه‌سازی عرضه و تقاضا است.  

مدیریت مقصد گردشگری به صورت مسئولانه و پایدار باید شامل فرآیندهایی باشد که به‌طور مؤثر و هماهنگ به تعامل بین بازدیدکنندگان، صنعتی که به گردشگران خدمات می‌دهد، جامعه میزبان و محیط زیست می‌پردازد.  

در دهه اخیرگردشگری راه ابریشم در قالب یک برنامه توسط سازمان جهانی گردشگری در دستورکار قرار گرفته‌است. این برنامه اقدامی‌است در جهت افزایش و ارتقای توسعه گردشگری پایدار در طول مسیر تاریخی راه ابریشم که همکاری‌های کشورهای مختلف واقع در این مسیر را می‌طلبد.

جاده ابریشم، مجموعه‌ای از راه‌های بازرگانی و کاروان‌رو قدیمی بود که منطقه مدیترانه را با چین شرقی مرتبط می‌ساخت، کالاهای بسیاری از این راه‌ها میان شرق و غرب آسیا و حوزه دریای مدیترانه مبادله است. این شاهراه تجاری دارای بالاترین ویژگی ارتباطی در دنیای قدیم، یعنی تبادل فرهنگ‌ها بین شرق و غرب و یا به بیان بهتر، بین تمدن‌های با عظمت چین، ایران و روم و قلمروهای تحت احاطه‌شان بود.

گردشگری راه ابریشم با داشتن رویکردی پایدار، به گردشگری در طول مسیرهای تاریخی ابریشم گفته می‌شود که دربردارنده بناها و یادمان‌های تاریخی غنی در کشورها و شهرهای واقع در مسیر جاده ابریشم است. این نوع گردشگری دارای چنان گستردگی و جذابیتی است که وسعت آن، در تمام شاخه‌های مسیر راه ابریشم پهنه گسترده است که می‌تواند منافع حداکثری برای مناطق واقع در مسیر راه ابریشم و جامعه محلی آن به همراه بیاورد.  

مسیرهای گردشگری به عنوان مسیرهای متصل‌کننده جاذبه‌های گردشگری نقش بسیاری مهمی در جذب گردشگران دارند. این در حالی است که این مسیرها با وجود داشتن پتانسیل‌های متعدد و جذاب تا حدود زیادی نتوانسته‌اند توقعات گردشگران در هنگام حضور فرد در فضا را برطرف سازند. دلیل این امر را می‌توان در تعریف نامشخص و غیرشفاف مسیرهای گردشگری جست‌وجو کرد. بدیهی است در نظر گرفتن ارتقای مسائل کیفی چون امنیت و ایمنی، اتصال، راحتی، لذت بخش بودن مسیر، جذابیت، نفوذپذیری، خوانایی، سرزندگی، انعطاف در مسیریابی علاوه بر ارتقای مطلوبیت تجربه مسیر گردشگری، موجب بهبود و تسهیل برنامه‌ریزی تورهای استانی خواهد شد.

استان البرز، تمدنی ۹هزار ساله محوطه ازبکی را در خود جای داده است و آثار مکشوفه تپه خوروین و موشه‌لان در ورودی موزه ایران باستان، شناسنامه‌ای گویا برای تاریخ و تمدن این سرزمین است. این دیار نه تنها از علم بهره‌ها برده و نام‌آورانی از عرصه فرهنگ، اندیشه و هنر را در خود پرورانده و سلحشوران غیرتمندی برای دفاع از کیان این ملک و ملت را در آغوش خود به بالندگی رسانده است، بلکه از نعمت خدادادی طبیعت زیبا و مفرح نیز بهره‌ها دارد.

امروزه یکی از مهم‌ترین مسائل مطروحه در استان البرز تبدیل استان به مقصد گردشگری است. سازمان جهانی گردشگری، مقصد گردشگری را یک فضای فیزیکی توصیف می‌کند که بازدیدکننده می‌تواند یک شب را در آن بگذراند. در واقع، محققان معتقدند منطقه یا مناطق جغرافیایی که اغلب گردشگران از آن بازدید می‌کنند، یک مقصد گردشگری است. امید است با شناسایی مسیرهای گردشگری استان و برگزاری تورهای آشناسازی گامی موثر در تبدیل استان از معبر به مقصد گردشگری برداشته شود.

انتهای پیام/